Faktor sosial dan ekonomi yang berbeza menyumbang kepada pembangunan serta pereputan politik negara. Kuasa luar seperti kuasa asing menjejaskan kestabilan pentadbiran yang ditubuhkan disebabkan institusi sosial atau kepentingan ekonomi yang berbeza. Untuk dianggap stabil, prosedur dan institusi mesti mengekalkan autonomi dan kalis terhadap agen luar.[1]:402 Kuasa sosial dan ekonomi yang mewujudkan kestabilan politik boleh berubah atau menghilang, membawa kepada ketidakstabilan dalaman.[4] Pembangunan ekonomi, seperti peralihan daripada ekonomi berasaskan pertanian kepada pembuatan, serta kejatuhan ekonomi, juga boleh membawa kepada ketidakstabilan politik. Perkembangan sosial, seperti perluasan populasi celik huruf, membawa kepada kebangkitan dan penyebaran idea-idea baru.

Ketidakstabilan politik

Ketidakstabilan politik berlaku apabila satu puak dalam kerajaan negeri bertentang dengan puak lain atau institusi lain dalam pentadbiran. Ketidakstabilan politik berlaku pada akhir abad ke-18 di Perancis dan bahagian lain Eropah pada abad ke-19. Perkembangan politik di Perancis, seperti pembangunan birokrasi dan institusi lain, membawa kepada permintaan yang lebih besar bagi meritokrasi dan konflik politik yang lebih besar dalam kalangan kelas pemerintah.[7] Sri Lanka menyaksikan tempoh ketidakstabilan politik selepas pilihan raya pada 1994 disebabkan oleh cita-cita pemimpin politik. Presiden terpilih Chandrika Kumaratunga cuba mengubah perlembagaan dan membubarkan parlimen agar terus berkuasa, membawa kepada perubahan mendadak dalam struktur badan penggubal undang-undang.[8]

Dalam sesetengah kes, pecahan politik boleh berlaku dalam rangka perlembagaan sesebuah negeri. India mempunyai peruntukan dalam perlembagaannya yang memberikan pemimpin kuasa untuk melanggar atau menentang perlembagaan dalam darurat. Pelanggaran undang-undang negara seperti ini dari dalam sistem politik boleh membawa kepada pereputan politik.[9]

Perkembangan sosial

Model pembangunan dan pereputan politik Huntington menggambarkan unsur-unsur seperti perindustrian, pembandaran, pendidikan dan celik huruf sebagai perkembangan sosial yang mewujudkan ketidakstabilan. Kehadiran konflik ganas tidak selalu menunjukkan pereputan sosial. Oleh kerana sifat kompleks pembinaan negara dan perubahan sistem politik, keganasan bukanlah penunjuk yang boleh dipercayai dalam pereputan atau pembangunan politik.[10] Sosialisasi undang-undang ialah proses di mana perundangan diubah untuk menyesuaikan diri dengan perubahan ekonomi dan sosial. Sosialisasi undang-undang adalah salah satu kuasa yang menentang pereputan politik dalam struktur pemodenan Huntington, dengan memastikan bahawa institusi politik yang ada dapat bertahan dalam ketidakstabilan sosial.[11]